ỨNG DỤNG CHỈ THỊ PHÂN TỬ TRONG LAI TẠO GIỐNG CÀ CHUA (Solanum lycopersicum) CHỐNG CHỊU BỆNH SƯƠNG MAI (Phytophthora infestans) VÀ MỘT SỐ BỆNH HẠI KHÁC

Cà chua (Solanum lycopersicum) được trồng phổ biến ở nước ta, với diện tích khoảng 24.000 - 25.000 ha, nhưng đang đối diện với nhiều bệnh hại. Bệnh sương mai (Phytophthora infestans), bệnh xoăn vàng lá, và bệnh héo xanh vi khuẩn (Ralstonia solanacearum) đang rất nguy hại cho nhiều vùng trồng cà chua. Chọn lọc bằng chỉ thị phân tử và lây bệnh nhân tạo đã tạo được dòng cà chua TP85 mang gen Ph3 kháng bệnh sương mai; dòng AV10 mang gen Ty2, Ty3 kháng bệnh xoăn vàng lá và gen Bwr-12. CVR9 là tổ hợp lai của TP85 ˟ AV10 nên mang đồng thời gen kháng của các dòng này. Qua đánh giá tính kháng bệnh trong điều kiện có kiểm soát, CVR9 chống chịu tốt với bệnh sương mai, xoăn vàng lá và héo xanh vi khuẩn. Khảo nghiệm vụ Thu Đông và Xuân Hè từ năm 2015 - 2019 tại các tỉnh phía Bắc cho thấy CVR9 sinh trưởng vô hạn, khối lượng quả ~100g, brix ~4,5, năng suất đạt ~70 tấn/ha. CVR9 thích hợp trồng vụ Thu Đông ở Đồng bằng sông Hồng và các vùng có điều kiện tương tự.

Tomato (Solanum lycopersicum L.) is grown nationwide, reaching 24,000 - 25,000 ha hectare every year. However, tomato crops can be infected by bacterial, fungal and viral pathogens. Three most important diseases including late blight (Phytophthora infestans), tomato yellow leaf curl virus (TYLCV), and bacterial wilt (Ralstonia solanacearum) are very harmful to many tomato growing regions. The breeding line TP85 with homozygous gene Ph3 resistant to late blight and the line AV10 resistant to both TYLCV (gene Ty2, Ty3) and bacterial wilt (gene Bwr-12) have been developed by marker assisted selection and artificial inoculation. CVR9 is a hybrid combination of TP85 x AV10 that carry simultaneously the resistance genes of its parents. Based on the evaluation of disease responses, CVR9 showed high tolerance to multiple diseases (late blight, TYLCV, and bacterial wilt). Field trials were conducted in different seasons from 2015 -2019 in Northern provinces indicated that CVR9 adapted highly in autumn-winter season in the Red river delta, reaching 70 tons/ha, fruit weight ~ 100 g, brix ~4.5.