THU THẬP VÀ PHÂN LẬP CÁC CHỦNG NẤM ĐẠO ÔN Magnaporthe oryzae HẠI LÚA Ở MIỀN BẮC VÀ MIỀN TRUNG VIỆT NAM

Bệnh đạo ôn lúa (Magnaporthe oryzae) gây ra những thiệt hại nghiêm trọng cho sản xuất lúa trên thế giới và Việt Nam. Để phát triển giống lúa kháng đạo ôn hiệu quả và bền vững, cần có hiểu biết sâu rộng về đa dạng di truyền và sự tiến hóa của quần thể nấm M. oryzae trong một vùng sinh thái cụ thể. Nghiên cứu này đã áp dụng phương pháp thu thập và phân lập mẫu nấm đạo ôn trên diện rộng, bao phủ 5 trong 7 vùng sinh thái nông nghiệp, gồm: Trung du miền núi phía Bắc và đồng bằng sông Hồng thuộc khu vực miền Bắc; Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên thuộc khu vực miền Trung, nhằm phục vụ nghiên cứu đa dạng di truyền của quần thể nấm đạo ôn. Kết quả đã thu thập được 214 mẫu bệnh từ 39 tỉnh, với số mẫu ở miền Bắc là 148 và miền Trung là 66. Dựa vào đặc điểm hình thái bào tử nấm đã phân lập được 945 isolates từ 124 mẫu trong tổng số 214 mẫu thu thập. Các isolates được tách chiết ADN và được xác định là nấm M. oryzae dựa trên cặp mồi ITS5/ITS4. Bộ chủng nấm M. oryzae được bảo quản dưới dạng sợi nấm trên giấy thấm ở –20°C và ADN, là vật liệu khởi đầu cho các nghiên cứu di truyền của quần thể nấm đạo ôn.

Rice blast disease caused by the fungus Magnaporthe oryzae leads to serious damage to rice production in the world and in Vietnam. It is necessary to have deep knowledge of the genetic diversity and evolution of M. oryzae population in a specific eco-region for developing effective and durable blast-resistant rice varieties. To study the genetic biodiversity of this fungal population, a total of 214 blast diseased samples were systematically collected from 39 provinces across five out of seven agro-ecological zones, including: North Midlands and Mountains, and Red River Delta belonging to the North (148 samples); North Central, South Central Coast, and Central Highlands belonging to the Central (66 samples). Based on the morphological characteristics of the spores, a total of 945 isolates were isolated from 124 out of 214 collected samples. The isolates were used to extract DNA and identified as M. oryzae based on the primer pairs ITS5/ITS4. The isolates were preserved under mycelium on filter paper at - 20°C and genomic DNAs for the study of the population genetics of blast fungus.