NGHIÊN CỨU TÍNH TRẠNG SỨC SỐNG CÂY CON VÀ BIỂU HIỆN GEN LIÊN QUAN ĐẾN KHẢ NĂNG CHỊU NGẬP CỦA CÂY LÚA Ở GIAI ĐOẠN NẢY MẦM

Tính trạng chịu ngập ở giai đoạn nảy mầm là một trong những đặc tính nông học quan trọng của hệ thống canh tác lúa gieo sạ thẳng. Trong nghiên cứu này, để xác định sự hoạt động của 4 gen OsHREF1, OsB12D1, SRLR1 và SUB1A có liên quan đến khả năng chịu ngập của lúa ở giai nảy mầm hay không, sàng lọc kiểu hình chịu ngập của 48 giống lúa địa phương vùng trũng của Việt Nam được tiến hành. Tiếp theo, 4 giống đại diện chịu ngập tốt và 4 giống mẫn cảm ngập được chọn ra để sử dụng phân tích sự biểu hiện gen thông qua phản ứng RT-PCR. Kết quả thí nghiệm cho thấy, 3 gen OsB12D1, OsHREF1 và SRLR1 biểu hiện rất mạnh ở tất cả các giống đã xử lý ngập so với đối chứng; trong khi đó, gen SUB1A không biểu hiện trong điều kiện ngập. Điều này chứng tỏ hoạt động của các gen OsHREF1, OsB12D1 và SRLR1 có liên quan đến khả năng chịu ngập của cây lúa ở giai đoạn nảy mầm. Kết quả của nghiên cứu hy vọng sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho việc nghiên cứu di truyền, để cải thiện sức sống cây con trong điều kiện ngập nhằm hỗ trợ cho hệ thống gieo lúa sạ thẳng ở Việt Nam.

Submergence tolerance at germination stage is one of the major agronomic traits required for direct seeding in rice cultivation. In this study, the 48 rice accessions were collected from different lowland areas of Vietnam, which then were screened the seedling vigour under submergence. Eight representative cultivars in both vigorous and non-vigorous seedlings were evaluated on expression of four genes OsHREF1, OsB12D1, SLRL1 and SUB1A. The result showed that expression level of OsHREF1, OsB12D1, and SLRL1 genes induced highly under submergence by RTPCR analysis. Whereas, the SUB1A mRNA levels rapidly were decreased. This trait is considered to be controlled by polygenic systems. Our results provide useful information for future breeding and genetic study to improve seedling vigour under submergence that supports for direct-seeded rice ecosystem in Vietnam.