KÉO DÀI CHUỖI SỐ LIỆU NHIỆT ĐỘ TRONG LỊCH SỬ Ở LÀO CAI THÔNG QUA TÍNH CHẤT VẬT LÝ, HÓA HỌC VÒNG NĂM CÂY PƠ MU

Cây Pơ Mu được các nhà khoa học Nhật khám phá cuối thập niên 1990 là có các vòng phát triển dựa trên hai mùa mưa và nắng nhận thấy được rõ. Thông qua việc nghiên cứu tính chất vật lý, hóa học vòng năm cây Pơ Mu ở Lào Cai đã cho phép kéo dài chuỗi số liệu nhiệt độ trong lịch sử ở Lào Cai đến 50 năm từ năm 1965 đến năm 2015 và biết được nhiệt độ trong thời gian 390 năm từ năm 1625 đến năm 2015. Kết quả nghiên cứu xác định rằng trong 390 năm thì năm 1815 là năm lạnh nhất (nhiệt độ 18,544o C). Nhiệt độ ở Lào Cai đang có xu hướng tăng dần đến năm 1955 là năm có nhiệt độ cao nhất (nhiệt độ 19,085 oC), sau đó nhiệt độ tăng giảm thất thường từ năm 1965 đến năm 2015.

Fokienia was discovered in the late 1990s by Japanese scienctists which has rings based on two distinct rainny and dry seasons. Temperature data chain of Lao Cai province history could be investigated in a period of 50 years (from 1965 to 2015) and interpolated in a period of 390 years (from 1625 to 2015) based on physical, chemical characteristics in Fokienia tree ring. Results showed that the coldest year was 1815 (temperature was at 18.544o C) and the hottest year was 1955 (temperature was at 19.085 oC). Then temperature fluctuated irregularly from 1955 to 2015. The equation may be used for Lao Cai and Northern mountainous provinces of Vietnam with Fokienia.