ĐÁNH GIÁ TÍNH KHÁNG NHIỄM VI KHUẨN XANTHOMONAS ORYZAE PV. ORYZAE GÂY BỆNH BẠC LÁ LÚA TRÊN BỘ GIỐNG CHỈ THỊ VÀ BỘ GIỐNG CHẤT LƯỢNG CAO

Bệnh bạc lá lúa do vi khuẩn Xanthomonas oryzae pv. oryzae (Xoo) gây ra là một trong những bệnh gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất và phẩm chất lúa gạo. Việc sử dụng giống kháng vi khuẩn được xem là một trong những biện pháp quản lý bệnh bạc lá lúa hiệu quả, kinh tế và không ảnh hưởng tới môi trường. Bộ giống chỉ thị và bộ giống chất lượng cao đang trồng phổ biến ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được sử dụng trong thí nghiệm đánh giá tính kháng nhiễm với vi khuẩn Xoo gây bệnh bạc lá lúa trong điều kiện đồng ruộng. Thí nghiệm được thực hiện bằng phương pháp lây nhiễm nhân tạo với hai chủng Xoo có độc tính cao (XooCT18-11 và XooLA18-04) trong hai vụ Đông Xuân (ĐX) 2018 - 2019 và Hè Thu (HT) 2019 tại Viện Lúa ĐBSCL. Kết quả cho thấy giống IRBB7 thuộc bộ đơn gen kháng mang gen Xa7 và các giống đa gen: IRBB54, IRBB57, IRBB59, IRBB60, IRBB61, IRBB62, IRBB63, IRBB65, IRBB66 vẫn còn có hiệu lực kháng cao đối với vi khuẩn Xoo gây bệnh bạc lá lúa. Các giống lúa chất lượng cao trồng phổ biến ở vùng ĐBSCL đều có phản ứng nhiễm với vi khuẩn Xoo gây bệnh bạc lá, đặc biệt giống Jasmine85 có mức độ nhiễm nặng nhất. Như vậy, để duy trì và phát triển các giống lúa chất lượng cao dưới áp lực của bệnh bạc lá trong tương lai cần có chương trình cải thiện tính kháng bệnh bạc lá bằng các gen kháng còn hiệu lực của bộ giống đơn và đa gen kháng cho bộ giống này.

Bacterial blight caused by Xanthomonas oryzae pv. oryzae (Xoo) is one of the serious bacterial diseases causing serious damage to rice yield and quality. The use of resistant varieties is considered as one of the effective, economic and environmentally safe measures to control rice bacterial blight. A set of near isogenic lines (NILs) and high quality rice varieties was used in the experiment to evaluate the resistance to Xoo bacteria causing rice bacterial blight in field conditions. In this study, the mixture of two Xoo races (XooCT18-11 and XooLA18-04) was inoculated to rice lines by clipping method in the two seasons of Winter-Spring (February) 2018 - 2019 and Summer-Autumn of 2019 at the Cuulong Delta Rice Research Institute. The results showed that the NILs carrying a single resistance gene (IRBB7) with Xa7 and multiple resistance genes (IRBB54, IRBB57, IRBB59, IRBB60, IRBB61, IRBB62, IRBB63, IRBB65, IRBB66) were more resistant to Xoo races. All of the quality rice varieties were susceptible to Xoo bacteria, especially Jasmine85 was the most susceptible. Therefore, the major efficacy genes of NILs carrying single resistant and multiple resistance genes should be considered to improve resistance of the quality rice varieties to bacterial blight in the future studies.