HIỆU QUẢ SẢN XUẤT TRỒNG TRỌT TRÊN CAO NGUYÊN MỘC CHÂU

Sản xuất trồng trọt trên Cao nguyên Mộc Châu có nhiều lợi thế, đem lại giá trị kinh tế cao; tuy nhiên, hiện nay việc lựa chọn cây trồng còn tự phát dẫn đến tình trạng sản xuất tràn lan, hiện tượng được mùa mất giá thường xuyên diễn ra. Nghiên cứu này đánh giá hiệu quả sản xuất một số loại cây trồng trên Cao nguyên Mộc Châu ở cả ba khía cạnh: hiệu quả kinh tế, hiệu quả môi trường và hiệu quả xã hội, trên cơ sở sử dụng số liệu từ điều tra nông dân sản xuất tại Cao nguyên Mộc Châu. Phương pháp hạch toán hàng năm được dùng để tính toán hiệu quả kinh tế và dùng thang đo likert 5 mức độ để đánh giá hiệu quả xã hội, hiệu quả môi trường. Kết quả cho thấy hiệu quả kinh tế, hiệu quả xã hội và môi trường của từng loại từng nhóm cây trồng cụ thể: Chè, ngô, mận, mơ có hiệu quả kinh tế thấp nhưng mang lại hiệu quả xã hội và môi trường bởi tính bền vững cao, và lợi ích trong du lịch sinh thái; các nhóm cây ăn quả chanh leo, bơ, cam, xoài, hoa thì hiệu quả kinh tế cao nhưng không ổn định. Trên cơ sở đó, một số giải pháp được đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất trồng trọt trên Cao nguyên Mộc Châu trong thời gian tới.

Crop production on Moc Chau plateau has many advantages, bringing high economic value, however, spontaneous selection of crops leads to widespread production and often occurs the phenomenon “good harvest, bad price”. This paper aims to evaluate the production efficiency of some crops on Moc Chau plateau in term of economic, environmental and social efficiency aspects, based on surveyed data from growers. The annual accounting method was used to calculate the economic efficiency and 5-level likert scale was used to evaluate social and environmental efficiency. The results show that the economic efficiency, social efficiency and environment of each type of plant specific crops: Tea, corn, plum, apricot had low economic efficiency but brought social and environmental efficiency by high sustainability, and benefits in ecological tourism; citrus fruits, avocado, orange, mango, flowers were highly economical but unstable. On that basis, several solutions are proposed to improve the efficiency of crop production on the Moc Chau plateau in coming time.